F.A.Q - Post Processing.

Trzeba zadać sobie zasadnicze pytanie - czym jest post processing, czyli po "polskiemu" obróbka zdjęcia. Oczywiście - jest to temat-rzeka...

Na początku, z czystej ciekawości sprawdziłam co o "obróbce zdjęć cyfrowych" mówi wszystkim doskonale znana wiki:

"Obróbka zdjęć cyfrowych jest znacznie łatwiejsza technicznie od obróbki zdjęć tradycyjnych i jednocześnie daje znacznie więcej możliwości. W zasadzie mając wyjściowy plik o dużej rozdzielczości z aparatu, o ile zdjęcie zostało w miarę poprawnie wykonane i nie jest zbyt drastycznie niedoświetlone lub prześwietlone oraz jest w miarę ostre - można z nim zrobić prawie wszystko, łącznie z zamianą kolorów na zupełnie fałszywe, czy stworzenie realistycznie wyglądającego fotomontażu, przedstawiającego sytuację, która nigdy nie miała miejsca w rzeczywistości."

Co prawda, to prawda. Jednak tematu fotomanipulacji poruszać nie będę ;)

Pod notką o sprzęcie powstało kilka dyskusji, dotyczących właśnie obróbki, opinie były różne. To natchnęło mnie do napisania takiej notki.

Szczerze mówiąc, nie rozumiem osób, które uważają post-processing za niszczenie zdjęcia, czy pozbywanie się jego walorów czy tez przyjmujących, że zdjęcie po obróbce staje się grafiką... Wiadomo, ile osób tyle opinii, ale jednak obróbka istniała już przy fotografii analogowej, a zmieniły się jedynie jej narzędzia, dostępność.

Dla mnie obrabianie zdjęcia to wyciąganie na wierzch jego walorów, zaakcentowanie tego, co w zdjęciu najlepsze, nadawanie mu pewnego indywidualnego, oryginalnego charakteru - dopełnienie swojej wizji artystycznej czy podkreślenie idealnie uchwyconego momentu.  Dodatkowo usuwanie drobnych przepaleń, niedoświetleń, korygowanie tego, co zostało błędnie zinterpretowane przez aparat nie powinno być dla nikogo żadną zbrodnią przeciwko sztuce.  Oczywiście - post-process nalezy uczynić umiejętnie, znaleźć harmonię między dobrym kadrem, a obróbką. Nie trudno o przerost formy nad treścią - bo dobra obróbka nie zrobi z gniota dzieła sztuki, nie trudno też zdjęcie zwyczajnie popsuć, zakłócić jego odbiór.  Mam tu na myśli negację stwierdzenia, że "każdy w tych czasach może kupić sobie lustrzankę, ściągnąć program do obróbki i od razu być super fotografem". Sądzę, że pomimo wszystkich udogodnień, które są dostępne na rynku fotografii czy obróbki cyfrowej jednak nadal potrzebny jest talent, rozwinięty zmysł estetyki, wyczucie. Tak samo można powiedzieć, że każdy może kupić gitarę i zostać gwiazdą rocka - w końcu są ogólnodostępne. Talentu nigdzie nie kupimy, ani nie ściągniemy z internetu. A program czy drogi aparat nic za nas nie zrobi. Obróbka była i będzie niemal nieodłączną częścią fotografii i pewnego rodzaju sztuką, jest ważna tak samo jak technika i kompozycja zdjęcia. Poza tym, jakby to wyglądało, gdyby wszyscy wrzucali surowe zdjęcia prosto z puszki?

Tak.. jak obrabiam zdjęcia? Cięzko mi odpowiedzieć na to pytanie, każde zdjęcie obrabiam inaczej, bo każde wymaga innej obróbki. W Lightroomie mam kilkadziesiąt zapisanych różnych presetów ustawień, ale służą mi one jako podstawa dalszej pracy, rzadko zdaży mi się, że któreś ustawienia będą pasowały do nowego zdjęcia. Na każde ujęcie mam inną wizję i staram się ją zrealizować.

Czego do obróbki używam?

Zyskujący coraz większą popularność Adobe Lightroom. Daje ogromne możliwości i jest prosty w obsłudze, chociaż na samym początku lekko mnie przestraszył i trochę mineło zanim się przekonałam.  Cena jest też całkiem przyjazna. Używam go od około roku.

Tablet graficzny firmy Wacom. Bardzo pomocny i przydatny, ale da się życ bez niego :P

No i dosyć istotna i przy obróbce i podczas samej sesji..

Zdradliwa wena, raz jest raz jej nie ma. No tak, bez weny nic nie stworzę, nawet jeżeli się do tego zmuszę to efekty zawsze są marne. Najlepsza godzina na obróbkę zdjęć? Zdecydowanie 3 w nocy!


Dla przykładu - zdjęcie z zeszłego lata, dokładnie sierpień. Chyba było blisko zachodu słońca, albo nawet już po nim, więc robiło się ciemno, ISO 500 - tragedia, szumy, szumy bo 7D. Zdjęcie w oryginale jest niedoświetlone, za niebieskie. Jak widać z prawej - poprawiłam więc ekspozycję na +, rozjaśniłam cienie. Oprócz tego dodałam trochę saturacji i zwiększyłam temperaturę barwową, aby kolory były cieplejsze i bardziej nasycone. Oczywiście na końcu redukcja szumów oraz wyostrzenie.

Chyba nie muszę pisać, że mając lustrzankę cyfrową, aby wykorzystać w 100% jej możliwości należy zapisywać zdjęcia całkiem surowe - w formacie RAW. Muszę przyznać, że sama przekonałam się do tego dosyć niedawno. Ale jak mawiaja lepiej późno niż wcale. Obróbka zajmuje mi więcej czasu, zdjęcia zjadają miejsce na dysku błyskawicznie, Lightroom zacina się po obrobieniu 3 zdjęć...ale mimo wszystko - warto!

Jaką moc ma RAW, mogę pokazać na tym przykładzie:

Zdjęcie po lewej, które jest tragicznie niedoświetlone oczywiście zrobiłam przypadkowo, przez nieuwagę. Po prawej to, co udało mi się z niego wyciągnąć dzięki Lightroomowi. Przy JPG byłoby to conajmniej niemożliwe.

Następna część wpisu to kilka krótkich odpowiedzi na pytania, które zadawaliście mi w mailach.

1. Czy może jest gdzieś w internecie płatny filtr, który przyciemnia krawędzie zdjęcia, a rozjaśnia środek?
Nie używam żadnych filtrów z internetu, może taki istnieje - poszukać można :) Jest to po części efekt dodania sztucznej winiety, która normalnie jest uważana za wadę obiektywu, którą powinno się korygować, a nie na odwrót.. Ale co kto lubi ;)

2. Co można zrobić, żeby "ocalić" zdjęcie przed "zjadaniem" go przez hostingi i portale. Jaki format wybierać, jaki rozmiar zdjęcia jest najkorzystniejszy? A może po prostu problem leży w obróbce?
Polecam flickr - nie zjada jakości w ogóle. Photobucket też jest nienajgorszy. Chyba najlepszym rozwiązaniem jest uploadowanie zdjęć na własny serwer.. Najlepiej zapisywać w .PNG, wtedy podobno np. na facebooku mniej "zjada" jakość :P

3. Ile zajmuję zwykle obróbka jednego zdjęcia, a ile całej sesji?
Zależy ile tej obróbki zdjęcie wymaga, ale od 20 minut do nawet 1,5 godziny na jedno zdjęcie ;) Na całą sesje liczącą około 20-30 zdjęć poświęcam dooobre kilka wieczorów lub raczej...nocy.

4. Czy rozmyte tło na Twoich fotografiach jest zasługą obiektywu, czy
użycia blurów, czy może i jednym i drugim w połączeniu?
Żadnych sztucznych blurów. Rozmyte tło czyli efekt małej głębi ostrości na zdjęciu jest związany z  szeroko otwarą przesłoną obiektywu, ogniskową oraz odległością od fotografowanego obiektu. Bardzo ciężko jest uzyskać taki efekt przy pomocy programów graficznych, tj. taki, żeby wyglądało to w miare estetycznie i naturalnie. Nie polecam ;)

5. Czy pierwszy plan dodatkowo wyostrzasz jakimiś narzędziami Photoshopa?
W Lightroomie używam opcji wyostrzenia na całym zdjęciu, a potem miejscowo brushem.

Pewnie wielu z was jest rozczarowanych tym wpisem, nie zdradziłam w końcu żadnych tajników mojej obróbki, charakterystycznych jej cech, ani nie napisałam niczego zaskakującego ale nie o to w tym wszystkim chodzi. Trzeba znaleźć swój styl i tego wszystkim początkującym fotografom życzę!  Mam nadzieję, że wpis się podobał - trochę nad nim siedziałam.

Pozdrawiam i jak zwykle zapraszam do dyskusji,

Alicja